Friday, May 22, 2009

Дам нөлөө буюу Externality

Хэн нэгний үйл хөдлөл нь бусдад зардал учруулах буюу эсвэл үр ашиг бий болгож байгааг дам нөлөө гэнэ.
Үр ашиг бий болгож байгаа бол эерэг дам нөлөө, зардал учруулж байгаа бол сөрөг дам нөлөө юм.
Сөрөг дам нөлөөний жишээ:
  • агаарын бохирдол
  • усны бохирдол
  • дуу чимээ ихтэй хөрш
  • замын бөглөрөл
  • тамхи татах
  • архидалт гэх мэт ...

Эерэг дам нөлөөний жишээ:

  • хөршийн орчны тохижилт
  • зэрэгцээ хүний сайхан төрх
  • жолооч нарын соёл дээшлэх
  • шинжлэх ухааны дэвшил нээлтүүд гэх мэт ...

Үүнтэй холбоотой Рональд Коаз гэгч өмчийн эрхийг тодорхой болгох нь тухайн дам нөлөөтэй холбоотой гадаад зардал буюу үр ашгийг худалдаалагдах зах зээл бий болгоно гэсэн теором гаргасан байна.

Жич: Коасын теорем дараах тохиолдлуудад биелэхгүй: 1. Трансакцийн зардал их үед 2. Төгс бус мэдээлэлтэй буюу худал мэдээлэлтэй үед 3. Хэтэрхий олон бүлгүүд байгаа үед

No comments:

Post a Comment