Saturday, December 19, 2009

Big TRADE-OFF

Хүмүүс бид өдөр тутмын амьдралд үргэлж шийдвэр гаргаж байдаг бөгөөд тэр бүрт Trade-off-той нүүр тулгарч байдаг билээ. Дэлгүүрт ороод талх авах уу, гурилан боов авах уу, хэрэв талх авбал хольцонд нь жимсний чанамал авах уу, цөцгийн тос авах уу... Найзуудтайгаа цагийг хөгжилтэй өнгөрүүлэх үү, үгүй бол оронд нь маргаашийн эдийн засгийн онолын хичээлийн шалгалтанд бэлдэх үү гэх мэт маш олон сонголтуудын боломжит хувилбарууд бидний эргэн тойронд маань хэлхэлдэж байдаг. Хүмүүс ч энэ болгонд өөрт алдагдсан боломжийн өртөг хамгийн бага байх тэр сонголтыг хийдэг. Магадгүй талхан дээр цөцгийн тос түрхэж идэх дуртай хүн байж болно шүү дээ, тиймдээ ч түүний хийж болох сонголтын алдагдаж байгаа зардал нь гурилан боов эсвэл жимсний чанамал юм.
Энэ бүх сонголтуудыг томоохон хэмжээтэйгээр хийж байгааг Big TRADE-OFF гэж байгаа юм. Засгийн газар макро эдийн засгийн үндсэн асуудлуудыг шийдвэрлэхийн тулд инфляцийг хэвийн түвшинд барих, эдийн засгийн өсөлтийг хангах 2-н хооронд Trade-off хийдэг. Өөрөөр хэлбэл эдийн засаг өсөлттэй байна гэдэг үйлдвэрлэлийг дэмжинэ гэсэн үг, үйлдвэрлэлийг дэмжсэн бодлого явуулахад цаана нь үйлдвэрлэгчдийг урамшуулах инфляцийн өсөлттэй нүүр тулгардаг, эс бөгөөс инфляцийг хэвийн түвшинд барьж эдийн засгийн өсөлтийн талаар мартана гэсэн үг юм. Өнөөдрийн байдлаар Монгол улсын засгийн газар орлогын тэгш хуваарилалт болон үр ашигтай байдал гэх 2 сонголтын эхнийхийг нь илүүд үзэж шийдвэр гаргасан нь АБӨ бага гэж үзээд монгол улсын насанд хүрээгүй иргэн бүрт хүүхдийн мөнгө, шинээр гэрлэсэн хосуудад 500,000 төгрөг тэднээс төрсөн нялх үрсэд 100,000 төгрөгний хавтгайрсан халамжийг олгож байна. Саяхан үүн дээр нэмээд Оюу-толгойн хөрөнгө оруулалтын гэрээнээс орж ирэх мөнгийг иргэн бүрт 1,500,000 төгрөгийн хишиг хүртээх хуулийн төслийн баталсан билээ.
Энэ нь мэдээж бид бэлэн мөнгө гартаа авч нэг хүнд ногдох дотоодын нийт бүтээгдэхүүний өсөлтөөс татгалзсан үзэгдэл боловч энд эрэлтээс үүссэн инфляци гээч урилгагүй зочин бидний зам дээр гарч ирсэн нь 70-н вафли 150 болсон, 50-н мишка чихэр 90 төгрөгт хүртэл үнээ өсгөснөөр харагдаж байна. За яахав хүн бүр тэгш байдалд шийдвэр гаргаж байвал үнийн өсөлт ч яамай...
Гэтэл нохой нь хүртэл буруу хуцдаг монголын гажуудалтай тогтолцооны уршгаар мөнгийг баруун солгойгүй цацсан ч орлогын тэгш хуваарилалт явагдахгүй байна. Нэгэн бяцхан жаалын хүсэлтээр аав нь түүнд тоглоомон машин авч өгсөн нь дунд сургуулийн туршлагатай багшийн сарын цалингаас өндөр үнэтэй байна шүү дээ, нөгөө Лоренцийн муруй хэвтээ тэнхлэгтэй наалдах нь ээ. Уул нь бид нар чинь түм буман боломжит хувилбаруудын эргэн тойронд амьдарч байж яагаад заавал ийм солгой сонголтыг Big TRADE-OFF байдлаар хийж орхив доо ... !!!

4 comments:

  1. sain boljee,bicheed bgarai andaa.arctic

    ReplyDelete
  2. үгүй тэр тэр гар хурууных нь хөдөлж байгааг хараач... ямар урам зоригтой, эрч хүчтэй шивж байна аа... Blgun

    ReplyDelete
  3. 2 жилийн өмнө зочилж байсныг бодвол үнэхээр ... бахархаж байна. Г.Баярбат

    ReplyDelete